Giăng Giắc Rút xô ( Jean-Jacques Rousseau )

Triết gia phương Tây
Triết học thế kỷ 18
(Triết học hiện đại)
Jean-Jacques Rousseau
Tên: Jean-Jacques Rousseau
Sinh: 28 tháng 6, 1712 (Geneva, Thụy Sĩ)
Mất: 2 tháng 7, 1778 (Ermenonville, Pháp)
Trường phái: Lý thuyết khế ước xã hội
Quan tâm chính: Triết học chính trị, âm nhạc, giáo dục, văn học, hồi ký
Tư tưởng đáng lưu ý: Ý chí chung (Volonté générale), amour-propre
Ảnh hưởng bởi: Thomas Hobbes, John Locke, Denis Diderot
Ảnh hưởng tới: Immanuel Kant, Johann Gottlieb Fichte, Georg Wilhelm Friedrich Hegel,phong trào Lãng mạn

Jean-Jacques Rousseau (1712 - 1778), sinh tại Geneva, là một nhà triết học thuộc trào lưu Khai sáng có ảnh hưởng lớn tới Cách mạng Pháp, sự phát triển của lý thuyết xã hội, và sự phát triển của chủ nghĩa dân tộc. Rousseau cũng có nhiều đóng góp cho âm nhạc cả trên phương diện lý luận và sáng tác. Ông cũng là người sáng tạo nên cách viết tiểu sử kiểu hiện đại với trọng tâm được đặt vào tính chủ thể. Ông cũng viết tiểu thuyết và đóng góp quan trọng cho trào lưu lãng mạn trong văn học.
Mục lục

* 1 Tiểu sử
* 2 Triết học
o 2.1 Tự nhiên và xã hội
o 2.2 Học thuyết chính trị
+ 2.2.1 Khế ước Xã hội
o 2.3 Giáo dục
o 2.4 Tôn giáo
* 3 Ảnh hưởng
* 4 Liên kết ngoài

[sửa] Tiểu sử

Rouseau rời Geneva năm 1728 sau nhiều năm học việc nghề thư ký và tới Paris năm 1742. Là thư ký cho Đại sứ Pháp tại Venice từ 1743-1744. Sau đó ông về Pháp và có năm con với Thérèse Levasseur nhưng ông đều bỏ cho trại trẻ mồ côi nuôi. Trong thời gian này ông làm bạn với Diderot và có đóng góp cho tập Bách khoa thư với các bài về âm nhạc và quan trọng nhất là bài về kinh tế chính trị viết năm 1755.

Năm 1754, Rousseau quay về Geneva và bắt đầu cho ra đời tác phẩm Đối thoại về Nguồn gốc và Cơ sở của Sự Bất bình đẳng của Con người năm 1755. Do viết nhiều tiểu thuyết đả kích tôn giáo, ông buộc phải rời sang Bern và Môtiers (Thụy Sĩ), nơi ông viết Đề án Hiến Pháp cho đảo Corse và tiếp tục phải tị nạn với nhà triết học David Hume tại Anh. Ông về Pháp năm 1767 và cưới Thérèse năm 1768, đến 1770 ông trở về Paris. Ông tiếp tục viết nhưng các tác phẩm chỉ được xuất bản sau khi ông mất vì xuất huyết não vào ngày 2 tháng 7 năm 1778.

[sửa] Triết học

[sửa] Tự nhiên và xã hội

Rousseau nhận thấy có sự phân chia về bản chất giữa xã hội và bản chất tự nhiên của con người. Ông cho rằng loài người là tốt về bản chất nếu sống ở trạng thái tự nhiên và rằng con người bị tha hóa bởi chính xã hội. Ông cho xã hội là nhân tạo và sự phát triển phụ thuộc lẫn nhau trong xã hội là cản trở đối với chất lượng cuộc sống của loài người.

Trong "Đối thoại giữa Khoa học và Nghệ thuật", Rousseau tranh luận rằng cả khoa học và nghệ thuật đều không bổ ích cho con người. Tiếp theo, trong Bàn về Bất bình đẳng, ông tiếp tục theo vết tiến trình tha hóa của loài người từ trạng thái tự nhiên nguyên thủy lên xã hội hiện đại. Khi loài người buộc phải gắn kết với nhau chặt chẽ hơn, cũng là khi loài người trải qua quá trình ngày càng phụ thuộc lẫn nhau do phân chia lao động và dẫn đến bất bình đẳng, và do vậy cần phải có khế ước xã hội. .

[sửa] Học thuyết chính trị

[sửa] Khế ước Xã hội

Khế ước Xã hội là tác phẩm phác họa trật tự chính trị hợp lý của ông. Xuất bản năm 1762, tác phẩm đã có nhiều ảnh hưởng tới triết học phương Tây. Rousseau cho rằng trạng thái tự nhiên bị tha hóa trở thành một tình trạng dã man không còn luật pháp hay đạo đức, nên loài người cần một thể chế để tồn tại, vì bên cạnh đó, sự cạnh tranh lẫn nhau loài người cũng phụ thuộc vào nhau. Theo Rousseau, bằng cách sát cánh bên nhau thông qua một khế ước xã hội và từ bỏ các quyền tự nhiên, cá nhân sẽ giải thoát cả hai áp lực nói trên, tức là vẫn tồn tại và vẫn tự do. Bởi vì khi đã trao quyền lực cho những người đại diện cho nguyện vọng và ý chí chung của quảng đại quần chúng, thì chính điều này đảm bảo cho cá nhân khỏi bị lệ thuộc vào ý chí của các cá nhân khác.

Mặc dù ông cho rằng chủ quyền phải thuộc về nhân dân, nhưng ông lại phân biệt chủ quyền và chính quyền. Chính quyền là người thực hiện chủ quyền, tức ý chí và nguyện vọng chung của quảng đại quần chúng. Tuy chính quyền chỉ là một phần nhỏ trong dân chúng, nhưng lại là những người nắm vững pháp luật nhất, họ chính là các quan tòa - những người áp đặt việc thực thi ý chí nguyện vọng chung của dân chúng. Ông cho rằng luật pháp phải do dân chúng trực tiếp lập ra, thay vì được lập ra thông qua các cơ quan đại diện.

[sửa] Giáo dục

Quan điểm giáo dục của Rousseau được thể hiện qua cuốn tiểu thuyết Emile. Trong đó Emile trải qua giai đoạn giáo dục đầu tiên đến năm 12 tuổi, giáo dục giai đoạn này về bản chất là hoàn toàn tự nhiên. Giai đoạn hai từ 12 đến 16 là giai đoạn lý tính bắt đầu phát triển. Và giai đoạn cuối cùng là từ 15 tuổi trở đi để đứa trẻ tiếp tục phát triển thành người lớn. Ông cho rằng mục đích của giáo dục là học cách sống và điều này có thể đạt được khi có người bảo trợ chỉ dẫn con đường đi để có cuộc sống tốt đẹp.

Tuy nhiên, quan điểm của Rousseau cho giáo dục trẻ em nữ lại không như vậy. Sophie, người yêu của Emile, được giáo dục để tuân theo sự chỉ bảo của chồng, trong khi Emile được giáo dục để tự quyết định lấy cuộc sống của mình.

[sửa] Tôn giáo

Rouseau cho rằng con người sinh ra về bản chất tự nhiên là tốt, và như vậy là hoàn toàn trái ngược với niềm tin về tội tổ tông của cả giáo phái Calvin ở Geneva và Công giáo ở Paris. Trong Khế ước Xã hội, ông cũng viết rằng những người tin vào Chúa Giê-xu sẽ không phải là những công dân tốt.

[sửa] Ảnh hưởng

Rousseau có ảnh hưởng lớn đến cuộc Cách mạng Pháp, mặc dù ý tưởng chủ quyền thuộc về toàn thể nhân dân được thực hiện qua hình thức đại diện thay vì trực tiếp. Ông cũng là một trong những tác giả đầu tiên phê phán thể chế tư hữu và được xem là bậc tiền bối của chủ nghĩa xã hội hiện đại và chủ nghĩa cộng sản khoa học. Ông cũng là người sớm đặt câu hỏi liệu ý chí nguyện vọng của đa số liệu có phải lúc nào cũng đúng và mục tiêu của chính quyền theo ông là phải đảm bảo tự do, bình đẳng và công bằng cho tất cả cho dù có phải là ý chí của đa số hay không. So với các nhà khai sáng đương thời như Voltaire và Montesquieu , tư tưởng chính trị của Rousseau cấp tiến hơn.

Ông cũng cho rằng nguyên tắc cơ bản của triết học chính trị là chính trị và đạo đức không được tách rời. Khi nhà nước không thực hiện đúng theo giá trị đạo đức thì cũng không thể thực hiện đúng các chức năng của mình và cũng không thể có quyền lực đối với một cá nhân được nữa. Nguyên tắc quan trọng thứ hai là tự do mà nhà nước được lập ra để gìn giữ.

Quan niệm về giáo dục của Rousseau mà trong đó đối tượng của giáo dục chính là những đứa trẻ mạnh khỏe cả về thể chất và tinh thần, cũng như việc ông không xem trọng sự cần thiết của giáo dục qua sách vở, cũng như việc ông nhấn mạnh sự cần thiết phải giáo dục cảm xúc cho trẻ em trước khi giáo dục lý tính đã là tiền đề cho lý thuyết giáo dục hiện đại đặt trẻ em làm trung tâm.

Các tác phẩm của Rousseau đều thể hiện rằng thiên nhiên giúp con người hình thành nên bản chất của mình, giúp con người thống nhất để vượt qua sự tù đày và giam cầm của xã hội. Chính vì vậy, ông khẳng định sự cần thiết của việc con người về với tự nhiên, sự cần thiết đặt con người ở nơi nằm ngoài những ràng buộc của xã hội và những định kiến của văn minh. Và như vậy, ý tưởng của ông chính là Chủ nghĩa Lãng mạn, mặc dầu chính bản thân ông xem mình là người của phong trào Khai sáng.

thanks nhiều. Post vài ông nữa đi Admin

bổ sung nè


(Jean - Jacques Rousseau; 1712 - 1778), nhà triết học, nhà văn, nhà sân khấu; một trong những ngọn cờ tư tưởng của thế kỉ Ánh sáng Pháp. Vì theo đạo Tin Lành nên tổ tiên của Ruxô phải rời quê, một vùng gần Pari, sang cư trú ở Giơnevơ từ 1549. Mẹ mất sớm, sống với cha là thợ đồng hồ. Thuở nhỏ, không được học hành chu đáo. Năm 1728, bỏ Giơnevơ ra đi tìm cuộc sống tự do, lang thang nhiều nơi, kiếm sống bằng nhiều nghề.


Ruxô J. J.
Là một người theo thuyết tự nhiên thần và nhị nguyên luận, ông đề cao tình yêu đối với thiên nhiên và có một quan niệm bi đát về xã hội, cho rằng xã hội văn minh làm hư hỏng con người. Trong các tác phẩm “Luận về nguồn gốc và cơ sở của sự không bình đẳng giữa người và người” (1755), “Thư gửi cho Đalambe về sân khấu”(1758), Ruxô đã tố cáo sự bất bình đẳng giữa người với người, cho rằng ở “trạng thái tự nhiên” thì không tồn tại hiện tượng đó. Tác phẩm “Khế ước xã hội” (1762) đã làm cho Ruxô có vai trò quan trọng trong triết học chính trị. Ruxô đã đi xa hơn Môngtexkiơ S. L. (Ch. L. Montesquieu) và Vônte (Voltaire) trong việc bảo vệ tự do và bình đẳng trên cơ sở hoà giải quyền tự do cá nhân với những yêu cầu của đời sống xã hội. Theo ông, cần thiết lập một trật tự xã hội “tự nhiên”. Đây là một học thuyết về nhà nước mà nền tảng là sự hiệp thương giữa mọi người, nhân dân có quyền nắm chính quyền, lật đổ chúa phong kiến. “Khế ước xã hội” của Ruxô đã gợi ý cho việc soạn thảo “Tuyên ngôn về nhân quyền” - tác phẩm thể hiện quan điểm chính trị của cuộc cách mạng tư sản, có ảnh hưởng đến các nhà triết học lớn của Đức như Kantơ I. (I. Kant) và Fichtơ I. G. (J. G. Fichte). Năm 1742, Ruxô đệ trình lên Viện Hàn lâm Khoa học Pháp “Dự án cải cách phương pháp kí âm” nhưng không được chấp nhận. Năm 1750, cho in “Luận về khoa học và nghệ thuật”, trong đó phủ nhận vai trò của khoa học và nghệ thuật. Tiểu thuyết “Juyli hay là nàng Êlôidơ mới” (1761), “Êmin, hay nền về giáo dục” (1762); tự truyện “Thú tội” (1782 - 89), “Những mơ mộng của một người dạo chơi cô độc” (1772 - 78 ) bộc lộ rõ tư tưởng của Ruxô về quan hệ con người trong xã hội, tạo cơ sở cho sự hình thành tính tâm lí trong văn học Châu Âu. Ruxô là đại biểu xuất sắc của chủ nghĩa linh cảm trong lí luận văn học và sân khấu, là người có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ nền văn học Châu Âu.
Ruxô còn là tác giả của nhiều vở hài kịch, nhạc kịch, kịch một màn như “Thầy bói nông thôn” (1752). Ruxô phủ nhận tác dụng tích cực của sân khấu đối với khán giả.
Molière (tên thật là Jean-Baptiste Poquelin; 15 tháng 1 năm 1622 – 17 tháng 2 năm 1673) là nhà thơ, nhà viết kịch, nghệ sĩ người Pháp, người sáng tạo ra thể loại kịch cổ điển, một bậc thầy của kịch nghệ châu Âu. Molière là tác giả của những kiệt tác Le Misanthrope, L'École des femmes Tartuffe ou l'Imposteur, L'Avare ou l'École du mensonge và Le Bourgeois gentilhomme. Ông được coi là nhà hài kịch vĩ đại nhất thế kỷ XVII.
Tuổi thơ
Molière sinh ở Paris, gia đình làm thợ của triều đình rất lâu đời. Lên 10 mồ côi mẹ. Molière học ở Jesuit Clermont College (nay là Lycée Louis-le-Grand), là nơi học sinh phần nhiều học bằng tiếng Latin.
Thời niên thiếu
Pognelin thông thạo Latin và đã dịch tác phẩm “Về bản chất sự vật” của Lucretius sang tiếng Pháp (bản dịch bị thất lạc). Năm 1639 học xong Jesuit Clermont College, năm 1639 – 1640 học luật tại Đại học Orlean. Bố của Pognelin thường nhắc con theo con đường của ông - nối nghiệp chức vị trong cung đình. Tuy nhiên ông không theo ý cha, nhường công việc này cho em trai và chọn nghề diễn viên. Năm 1643, ông thành lập đoàn kịch Illustre Théâtre và lấy nghệ danh Molière từ đây. Sau một số thất bại do mắc nợ nhiều, đoàn kịch phải giải thể, Molière bị tù.
Sự nghiệp
Cũng vào mùa thu năm đó, sau khi ra tù, Molière cùng với một số người còn lại đi về biểu diễn ở tỉnh lẻ ở nước Pháp suốt 13 năm. Để cạnh tranh với những đoàn kịch của Ý, Molière bắt đầu sáng tác những vở kịch cho đoàn của mình, dựa vào những lúc thâm nhập vào từng ngóc ngách của nước Pháp. Năm 1655, ông viết vở kịch thơ đầu tiên L’étourdi (Gàn dở) và năm sau, 1656 viết vở Le dépit amoureux (Bất hòa của tình yêu). Đến năm 1658 đoàn kịch của Molière trở thành đoàn kịch nổi tiếng nhất ở các tỉnh. Được sự ủng hộ của nhiều bá tước, trong số này có cả anh trai của vua Louis XIV, đoàn kịch của ông được mời biểu diễn ở Louvre và đã gây được tiếng vang. Sau đó đoàn kịch của ông thường xuyên được biễu diễn ở nhà hát Bourbon. Từ đây, Molière đoạn tuyệt với bi kịch và chỉ đóng hài kịch. Từ đây, ông trực tiếp phanh phui thói xấu của xã hội thượng lưu Pháp, được đông đảo nhân dân ủng hộ. Năm 1672 ông bị ốm nặng, nhiều bạn bè của ông đã qua đời, quan hệ với nhà vua cũng có phần lạnh nhạt hơn trước. Năm 1672-1673 ông viết vở kịch cuối cùng Le Malade imaginaire (Bệnh giả tưởng), trở lại với đề tài thầy thuốc bịp bợm và những bệnh nhân cả tin. Ngày 17 tháng 2 năm 1673, trong một buổi diễn vở kịch này, ông qua đời. Ông đóng vai 1 người khoẻ giả ốm. Khi vở kịch lên cao trào, ông bất thần đau đớn toàn thân rồi vật ngã, không dậy được nữa. Đoàn kịch đưa ông về nhà, 3 tiếng sau ông qua đời. Nhờ sự can thiệp của nhà vua, ông mới được an táng theo nghi lễ của nhà thờ, vì lúc đầu bị giáo chủ từ chối.
Molière để lại một di sản vô cùng đồ sộ với hơn 30 vở kịch nhiều thể loại. Ông thường xuyên thể nghiệm, chuyển thể và sáng tạo ra những hình thức mới cho kịch. Tác phẩm của ông đề cập đến nhiều vấn đề của đời sống đương thời cũng như hiện tại: quan hệ của cha mẹ và con cái, hôn nhân và gia đình, giáo dục, đạo đức xã hội (thói hiếu danh, kiêu ngạo, thói giả nhân giả nghĩa…), những vấn đề về tôn giáo, văn hóa, khoa học vv… Molière sử dụng thực tế không chỉ của đời sống đương thời mà còn dùng nhiều tích từ thời cổ đại và của nhiều nhà viết kịch thời Phục Hưng. Ông có sự ảnh hưởng rất lớn đến kịch nghệ không chỉ của Pháp mà của cả thế giới.